Vùng cao nguyên đá Hà Giang nổi tiếng với nhiều món ăn độc đáo, mang đậm hương vị núi rừng. Trong đó có món cháo trứ danh cháo ấu tẩu, thường được người dân vui vẻ gọi với tên dân dã “cháo độc dược”. Nhiều người thường nói rằng du lịch Hà Giang không ăn cháo ấu tẩu coi như chưa biết gì ẩm thực độc đáo của mảnh đất thuộc vùng núi phía Bắc.
Cháo Ấu tẩu là loại cháo đặc sản Hà Giang. Nguyên liệu chính làm ra món cháo là củ ấu tẩu, một loại củ cứng như đá tai mèo chỉ mọc trên đỉnh Tây Côn Lĩnh, được người Mông, người Dao lấy về ngâm rượu dùng như thuốc xoa bóp ngoài da. Dưới bàn tay khéo léo và kinh nghiệm của người chế biến, từ một loại củ độc đã trở thành món ăn bổ dưỡng, giải cảm, tốt với những người mắc chứng đau xương cốt kinh niên.
Ban đầu, cháo ấu tẩu là bài thuốc giải cảm hữu hiệu của đồng bào dân tộc thiểu số. Sau này, món ăn được biến tấu thêm đôi chút để tạo thành đặc sản riêng của Hà Giang, gây tò mò biết bao du khách khi có dịp đặt chân tới xứ này. Ấu tẩu cứng như đá nên phải ngâm kỹ với nước vo gạo một đêm. Sau đó chúng được hầm nhừ cùng móng lợn. Vị đắng như tam thất của ấu tẩu vô hình chung hòa cùng nước ngọt béo mềm của móng giò rất kích thích vị giác. Gạo nấu cháo là gạo tẻ có trộn thêm nếp nương của đồng bào thiểu số để tăng độ dẻo, sánh.
Bát cháo ấu tẩu có màu sậm, vị đắng ngậy hòa quyện cùng nhau hấp dẫn. Người bán hàng còn cho thêm thịt nạc băm nhỏ, trứng gà, hành răm tía tô xanh mướt màu tạo nên món cháo ngon. Tùy theo khẩu vị, người dùng có thể cho thêm chút mắm ớt hay măng chua ngâm cay. Theo kinh nghiệm dân gian, món cháo giúp co giãn cơ, giảm nhức xương, xua đi mệt mỏi với những người đi đường xa. Nếu có dịp du lịch Hà Giang và được thưởng thức món cháo Ấu tẩu chắc chắn sẽ là những ấn tượng đáng nhớ đối với mỗi người.
