Khi đặt chân đến Nam Định – mảnh đất nổi tiếng với truyền thống văn hóa và ẩm thực phong phú, bạn sẽ không khỏi bị níu chân bởi những món ăn dân dã nhưng đầy tinh tế. Từ bàn tay khéo léo của người dân địa phương, những món đặc sản như phở bò, nem nắm hay chè kho đã trở thành niềm tự hào, luôn để lại ấn tượng khó phai trong lòng du khách. Hãy cùng khám phá những đặc sản Nam Định mà bạn nhất định phải thử!
1. Phở Bò Nam Định: Nguồn Gốc Huyền Thoại
Từ những năm 1940, trong cuốn sách ẩm thực nổi tiếng “Hà Nội ba mươi sáu phố phường” của nhà văn Thạch Lam, đã ghi nhận rằng món phở bò có xuất xứ từ các làng nghề ở Nam Định. Cụ thể là ba ngôi làng Vân Cù, Tây Lạc, Giao Cù thuộc huyện Nam Trực, cách thành phố Nam Định khoảng chục cây số về hướng cầu Đò Quan.
- Hương vị truyền thống: Mặc dù phở bò là món ăn quen thuộc của người Việt với nhiều biến tấu khác nhau, nhưng phở bò truyền thống của Nam Định vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng nhiều người. Một bát phở ngon không thể thiếu nước dùng trong, ngọt thanh, được hầm từ xương bò và các loại gia vị bí truyền. Bánh phở trắng mềm, mướt, kết hợp cùng những lát thịt bò thái đều, không dai mà vẫn giữ được độ ngọt tự nhiên. Thêm một chút chanh tươi, ớt cay và rau thơm sẽ làm tăng thêm sự hấp dẫn của bát phở, khiến bạn muốn thưởng thức đến miếng cuối cùng.
- Giá trị thương hiệu: Ngày nay, những bảng hiệu quảng cáo “Phở bò Nam Định” có mặt ở khắp các đô thị lớn từ Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, thậm chí vươn ra cả nước ngoài. Tuy nhiên, nếu muốn thưởng thức món phở bò ngon đúng chuẩn như danh tiếng đã lưu truyền, hãy một lần về Nam Định và nếm thử ngay tại quê hương của nó.
2. Nem Nắm Giao Thủy: Đặc Trưng Vùng Biển
Nem nắm là món ăn dân dã được nhiều người ưa thích, đặc biệt là dân nhậu, và là một trong những niềm tự hào của vùng đất Giao Thủy, Nam Định.
- Chế biến tinh tế: Nem nắm được chế biến từ thịt và bì lợn tươi ngon, thái mỏng bằng tay (không dùng máy như nhiều nơi khác), sau đó trộn đều với thính gạo rang thơm và các gia vị đặc trưng. Nhờ cách thái thủ công, sợi nem Giao Thủy mềm mà vẫn giữ được độ giòn, thấm đẫm hương vị.
- Cách thưởng thức hoàn hảo: Khi ăn, nem được gói trong lá sung, lá đinh lăng tươi, chấm với nước mắm Sa Châu (huyện Xuân Thủy) – một loại nước mắm truyền thống nổi tiếng. Sự kết hợp này tạo nên hương vị đặc trưng, béo ngậy, ngọt bùi và dậy mùi thơm khó cưỡng, khiến thực khách nhớ mãi.
- Những câu chuyện truyền kỳ: Người dân Giao Thủy còn lưu truyền nhiều câu chuyện về sức quyến rũ của món nem nắm. Từ việc một dũng tướng thời xưa mê nem nắm mà “rước” con gái chủ tiệm về làm phó tướng, đến câu chuyện về một Việt kiều phải mua cả tủ đá để mang 10kg nem nắm về Mỹ làm quà. Thương hiệu “Nem nắm Giao Thủy” ngày nay đã sánh vai với những đặc sản nổi tiếng khác như cốm làng Vòng (Hà Nội), mè xửng (Huế) hay kẹo Cu Đơ (Hà Tĩnh).
3. Chè Kho: Nét Ngọt Ngào Của Quê Hương
Chè kho là món ăn có ở nhiều nơi, nhưng có lẽ không ở đâu lại là món ăn thông dụng và được yêu thích như ở thành phố Nam Định.
- Nguyên liệu chọn lọc: Để nấu chè kho ngon, khâu chọn đỗ là quan trọng nhất. Đỗ thường được trồng ở các mảnh ruộng đất thịt pha cát, đặc biệt là ở các huyện Vụ Bản, Ý Yên và vùng đất bãi ven sông Đào, sông Đáy. Đỗ được chọn phải kỹ lưỡng, đãi sạch vỏ rồi đem đồ chín.
- Kỹ thuật chế biến công phu: Công đoạn khó nhất là khi đỗ đã chín được cho vào cối giã, nắm lại và dùng dao thái thật tơi, mịn. Công đoạn quấy đường với đỗ có nhiều cách, tùy theo bí quyết gia truyền của từng người. Có người hòa đường với nước, đun sôi vừa phải rồi mới cho đỗ vào khuấy đều cho đến khi đường và đỗ quyện vào nhau đặc quánh. Có người lại trộn đường ngay với đỗ, đòi hỏi phải khuấy đều tay và giữ lửa vừa phải cho đến khi hỗn hợp chuyển từ khô sang loãng, sôi lục bục rồi đặc quánh lại thành món chè kho hoàn chỉnh.
- Hương vị & Thưởng thức: Vào các dịp lễ, Tết, hay chỉ đơn giản là đi chợ hàng ngày, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những đĩa chè kho vàng rực rỡ, bên cạnh những đĩa xôi gấc đỏ thắm, thu hút các bà, các cô. Du khách cũng có thể tìm đến một hàng bán xôi chè nào đó để thưởng thức món quà quê dân dã nhưng thơm ngon, bùi béo và mang đậm hương vị truyền thống này.
Nam Định không chỉ là điểm đến của những di tích lịch sử mà còn là thiên đường ẩm thực đang chờ bạn khám phá. Hãy để những món ăn đặc sản này kể cho bạn nghe câu chuyện về vùng đất và con người Thành Nam mộc mạc, hiếu khách!
